TARİHTE BU AY -AĞUSTOS

1 Ağusto

İsviçre Ulusal Günü ve KKTC‘de Toplumsal Direniş Bayramı

• 1619 – İlk Afrikalı köleler Jamestown, Virginia‘ya getirildi.
• 1774 – İngiliz kimyacı Joseph Priestley oksijen gazını (dioxygène, O₂) keşfetti.
• 1902 – ABD, Panama Kanalı‘nın haklarını Fransa‘dan satın alarak kanalın inşaatını başlattı.
• 1914 – Alman İmparatorluğu, Rusya İmparatorluğu‘na savaş ilan etti.
• 1975 – Arnavutluk, ABD ve Kanada‘nın katılmadığı, 35 ülkenin katıldığı Helsinki zirvesinde Helsinki Nihai Senedi imzalandı.

---

2 Ağustos

MÖ  216 – Cannae Muharebesinde Romalılar Hannibal karşısında bozguna uğradı.

• 1934 – Adolf Hitler Almanya‘nın Führer‘i haline geldi. Totaliter rejim süreci başladı.
• 1990 – Saddam Hüseyin önderliğindeki Irak, Kuveyt‘i işgal etti. Kuveyt Emiri Şeyh Cabir es-Sabah, Suudi Arabistan‘a kaçtı.
• 1997 – Muhammed Hatemi İran İslam Cumhuriyeti‘nin yeni başkanı oldu.
• 2001 – Soykırım suçlusu Sırp general Radislav Krstić 1995 Temmuz’unda Srebrenica‘da (Bosna-Hersek) binlerce Bosnalıyı katlettiğinden Lahey‘deki Savaş Suçları Mahkemesi tarafından 46 yıl hapse mahkûm edildi.

---

3 Ağustos

• 1071 – Selçuklu orduları, Bizans İmparatoru Romen Diyojen‘in Malazgirt ve Ahlat‘a gönderdiği kuvvetleri geri çekilmeye zorladı ve daha sonra Karahas’taki savaşta Bizans güçlerini dağıttı.
• 1492 – Kristof Kolomb, İspanya‘dan üç gemiyle Hindistan‘a ulaşmak ve yeni kıtalar keşfetmek amacıyla yola çıktı.
• 1492 – İspanyol Engizisyonu‘nun ardından, İspanya‘daki yaklaşık 200.000 Sefarad Yahudisi İspanyol krallığı ve Katolik Kilisesi tarafından ülkeden kovuldu.
• 1914 – Alman İmparatorluğu, Fransa’ya savaş ilan etti.
• 1936 – Amerikalı siyahi atlet Jesse Owens, Berlin 1936 Yaz Olimpiyatları‘nda 100 metreyi 10.3 saniyede koşarak dünya rekorunu egale etti ve altın madalya kazandı.

---

4 Ağustos

• 1791 – Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya arasında Ziştovi Antlaşması imzalandı.
• 1944 – Anne Frank Naziler tarafından yakalandı. (1945’te toplama kampında öldü. Saklanırken tuttuğu notlar sonradan klasik haline geldi.)
• 1983 – İtalya‘da ilk kez bir sosyalist (Sosyalist Parti Genel Sekreteri Bettino Craxi) başbakanlık görevine getirildi.
• 1995 – Hırvatistan‘nın Krayina Sırp Cumhuriyeti‘ne karşı saldırılarına başlamasıyla, Fırtına Harekâtı başladı.
• 2020 – Beyrut Limanı‘nda bir depoda bulunan 2 bin 750 ton amonyum nitrat infilak etti: 154 kişi öldü, 6 bin kişi yaralandı.

5 Ağustos

 Hırvatistan‘da Zafer Günü

• 1100 – I. Henry, Westminster Abbey‘de yapılan taç giyme töreni ile İngiltere kralı oldu.
• 1583 – Humphrey Gilbert, Kuzey Amerika‘daki ilk İngiliz kolonisini kurdu: Bugünkü Newfoundland.
• 1916 – Osmanlı İmparatorluğu‘nun I. Dünya Savaşı sırasında Süveyş Kanalı‘na düzenlediği İkinci Kanal Harekâtı sona erdi.
• 1960 – Burkina Faso (eski adıyla Yukarı Volta), Fransa‘dan bağımsızlığını ilan etti.
• 2016 – Ekim ayına kadar süren Etiyopya protestoları başladı.

---

6 Ağustos

• 1682 – II. Viyana Kuşatması ile sonuçlanacak savaş ilan edildi.
• 1915 – Kirte Bağları Muharebesi başladı.
• 1924 – Lozan Antlaşması yürürlüğe girdi.
• 1926 – Gertrude Ederle, Manş Denizi‘ni yüzerek geçen ilk kadın oldu.
• 1945 – II. Dünya Savaşı‘nda ABD tarafından Japonya‘nın Hiroşima kentine atom bombası atıldı: 70.000 kişi o anda, onbinlerce insan da ileriki yıllarda radyasyon nedeniyle öldü.

7 Ağustos

:1807 – İlk buharlı yolcu gemisi Clermont, New York–Albany arasında ilk seferini gerçekleştirdi.

• 1942 – ABD ile Japonya arasında Guadalcanal Muharebesi başladı.
• 1960 – Fildişi Sahili, Fransa‘dan bağımsızlığını ilan etti.
• 1990 – Kuveyt‘in Irak birliklerince işgali üzerine ABD, “Çöl Kalkanı” harekâtını başlattı, savaş uçakları Suudi Arabistan‘a gönderildi.
• 1998 – Amerika Birleşik Devletleri‘nin Darüsselam ve Nairobi‘deki konsolosluklarına yapılan bombalı saldırılarda 224 kişi öldü.

---

8 Ağustos

: Afganistan‘da Bağımsızlık Günü

• 1526 – Uyluk Kuşatması sonuçlandı ve Uyluk şehri, Osmanlı İmparatorluğu topraklarına katıldı.
• 1949 – Bhutan, Hindistan‘dan ayrıldı.
• 1974 – ABD Başkanı Richard Nixon, Watergate skandalı nedeniyle istifa etti. Nixon, istifa eden ilk ABD Başkanı oldu.
• 1991 – Dünyanın en yüksek radyo kulesi olan Varşova Radyo Kulesi teknik bir hata nedeniyle yıkıldı.
• 2008 – 29. Olimpiyat Oyunları, Pekin‘de başladı.

---

9 Ağustos

• 1173 – Yapımı iki asır süren Pisa Kulesi‘nin inşası başladı.
• 1902 – VII. Edward, Birleşik Krallık kralı olarak taç giydi.
• 1915 – Birinci Anafartalar Muharebesi başladı.
• 1945 – ABD, Japonya‘nın Nagasaki şehrine atom bombası attı. Yaklaşık 70.000 kişi o anda öldü.
• 1965 – Singapur, Malezya‘dan ayrılarak bağımsızlığını kazandı.

10 Ağustos

Ekvador‘da Bağımsızlık günü

• 1519 – Ferdinand Macellan beş gemisiyle dünya çevresindeki turu için Sevilla‘dan yelken açtı.
• 1792 – Fransız Devrimi: Tuileries Sarayı yağmalandı, XVI. Louis tutuklandı.
• 1904 – Rus İmparatorluğu ve Japon savaş gemileri arasında Sarı Deniz Muharebesi başladı.
• 1913 – İkinci Balkan Savaşı sona erdi: Bulgaristan, Romanya, Sırbistan, Karadağ, ve Yunanistan arasında Bükreş Antlaşması imzalandı.
• 1920 – İtilaf Devletleri ile Osmanlı İmparatorluğu hükûmeti arasında Sevr Antlaşması imzalandı.

---

11 Ağustos

• 1473 – Osmanlı padişahı II. Mehmed ile Akkoyunlu sultanı Uzun Hasan arasında Otlukbeli Muharebesi gerçekleşti.
• 1918 – Amiens Muharebesi sona erdi.
• 1952 – Ürdün Parlamentosu, şizofren olması nedeniyle tahtta kalması sakıncalı görülen Kral Talal‘ın yerine, oğlu Veliaht Prens Hüseyin‘i kral seçti.
• 1960 – Çad, Fransa‘dan bağımsızlığını ilan etti.
• 2012 – Doğu Azerbaycan depremleri meydana geldi.

12 Ağustos

• 1121 – Didgori Muharebesi: Gürcü Kralı IV. Davit, Selçuklulara karşı kesin bir zafer kazanarak bölgedeki Türk akınlarına son verdi.
• 1687 – Mohaç Muhaberesi: Lorraine Dükü Charles, Osmanlıları yendi.
• 1851 – Isaac Singer, dikiş makinesinin patentini aldı.
• 1877 – Asaph Hall, Mars‘ın uydusu Deimos‘u keşfetti.
• 2000 – Rus Kursk denizaltısı, Barents Denizi‘nde 112 mürettebatıyla battı.

13 Ağustos

1960 – Orta Afrika Cumhuriyeti, Fransa‘dan bağımsızlığını ilan etti.

• 1961 – Doğu Almanya yönetimi, batıya kaçışları önlemek için Berlin sınırını dikenli tellerle kapattı. 20 Ağustos‘ta bu tellerin yerine, daha sonra Utanç Duvarı olarak adlandırılacak beton duvar örülmeye başlandı.
• 1997 – South Park yayına başladı.
• 2004 – Yaz Olimpiyatları, Atina‘da başladı.
• 2020 – Birleşik Arap Emirlikleri-İsrail Barış Anlaşması imzalandı.

14 Ağustos

• 1941 – ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt ve İngiltere Başbakanı Winston Churchill, Atlantik Bildirisi‘ni yayımladılar.
• 1945 – II. Dünya Savaşı sonunda Japonya kayıtsız şartsız teslim oldu. İmparator Hirohito, ülkesinin teslim olduğunu açıkladı.
• 1947 – Hindistan ikiye ayrıldı ve bağımsız Pakistan devleti kuruldu.
• 1974 – Kıbrıs Sorunu üzerine, Türkiye, İngiltere ve Yunanistan arasında devam eden Cenevre görüşmeleri çıkmaza girince, Türk Silahlı Kuvvetleri Kıbrıs‘ta ikinci bir askeri harekât başlattı. Aynı gün Türk birlikleri başkent Lefkoşa’ya girdi.
• 2006 – İsrail-Lübnan Savaşı, imzalanan ateşkesle sona erdi.

15 Ağustos

 Kore Kurtuluş Günü, Hindistan‘da Bağımsızlık Günü

• 1914 – Panama Kanalı‘ndan ilk gemi geçti.
• 1947 – Hindistan bağımsızlığını kazandı, Jawaharlal Nehru Hindistan’ın ilk başbakanı oldu.
• 1960 – Zürih ve Londra Antlaşmaları uyarınca Kıbrıs Cumhuriyeti bağımsızlığını ilan etti.
• 1969 – 3 gün süren Woodstock Müzik ve Sanat Festivali başladı.
• 1975 – Bangladeş‘te askerî darbe: Şeyh Mucibur Rahman tüm aile fertleriyle birlikte öldürüldü. Devlet başkanlığına Muştak Ahmet getirildi.

---

16 Ağustos

• 1543 – Barbaros Hayreddin Paşa, Tunus‘u fethetti.
• 1906 – Şili‘nin Valparaíso bölgesinde meydana gelen depremde 3.882 kişi öldü.
• 1929 – Çin ve Sovyet askerleri Mançurya‘da çatıştı.
• 1948 – Milli Kütüphane, Ankara‘da resmî olarak hizmet vermeye başladı.
• 2005 – West Caribbean Airways‘e ait yolcu uçağı Machiques, Venezuela yakınlarında düştü: 160 kişi öldü.

---

17 Ağustos

• 986 – Bizans ve Bulgar kuvvetleri arasında Trajan Boğazı Muharebesi gerçekleşti.
• 1945 – Endonezya, Hollanda’dan bağımsızlığını ilan etti.
• 1988 – Düzenlenen bir suikast sonucu Ziya ül Hak öldürüldü.
• 1999 – Kocaeli Gölcük merkezli M_w 7,5 büyüklüğündeki Marmara Depremi meydana geldi.
• 2017 – Barselona‘da bir minibüsün cadde üzerindeki yayaları ezdiği bir terör saldırısı oldu, saldırıyı IŞİD üstlendi.

---

18 Ağustos

• 1877 – Asaph Hall, Mars‘ın uydusu Phobos‘u keşfetti.
• 1917 – Büyük Selanik yangını, şehrin %32’sini etkiledi ve 72 bin kişi evsiz kaldı.
• 1950 – Belçika Komünist Partisi başkanı Julien Lahaut, suikast sonucu öldürüldü.
• 1977 – Güney Afrika Cumhuriyeti‘nde ırk ayrımına karşı mücadele eden halk önderi Steve Biko, bir polis kontrol noktasında tutuklandı.
• 2008 – Pakistan Cumhurbaşkanı Pervez Müşerref, muhalefet baskısı nedeniyle istifa etti.

---

19 Ağustos

 Dünya İnsani Yardım Günü ve Afgan Bağımsızlık Günü

• 1458 – III. Callixtus‘un ölümünün ardından II. Pius, papa seçildi.
• 1919 – Afganistan, III. İngiliz Afgan Savaşı sonrası bağımsız bir devlet olarak varlığını kabul ettirdi.
• 1920 – Rus İç Savaşı sürerken Tambov bölgesindeki köylüler Bolşeviklere karşı ayaklandı.
• 1934 – Adolf Hitler, Almanya’da yapılan Devlet Başkanlığı referandumunda %89,9 oranında ‘evet’ oyu alarak tüm siyasi güçleri elinde topladı.
• 1953 – İran‘da gerçekleştirilen bir harekâtla Başbakan Muhammed Musaddık görevden uzaklaştırıldı.

---

20 Ağustos

• 636 – Arap-Bizans savaşlarının en büyük muharebesi olan Yermük Muharebesi sona erdi.
• 1960 – Senegal, Mali Federasyonundan ayrıldı ve bağımsızlığını ilan etti.
• 1977 – NASA, insansız uzay aracı Voyager 2‘yi fırlattı.
• 1988 – Sekiz yıl süren İran-Irak Savaşı ateşkesle sona erdi.
• 1991 – Estonya, Sovyetler Birliği‘nden ayrıldı.

21 Ağustos

• 1915 – İkinci Anafartalar Muharebesi başladı.
• 1940 – Sovyet Devrimi liderlerinden Lev Troçki, Meksika‘da öldürüldü.
• 1960 – Çanakkale Şehitleri Anıtı törenle açıldı.
• 1969 – Denis Michael Rohan adlı Avustralyalı bir Yahudi, Mescid-i Aksa‘yı ateşe verdi.
• 1991 – Letonya, Sovyetler Birliği‘nden bağımsızlığını ilan etti.

---

22 Ağustos

392 – II. Valentinianus‘un ölümü üzerine Arbogast, Eugenius‘u Roma tahtına seçti.

• 1642 – İngiltere‘de iç savaş başladı.
• 1703 – III. Ahmed, II. Mustafa‘nın yerine tahta çıktı.
• 1791 – Haiti‘de kölelerin ilk ayaklanması olan Haiti Devrimi başladı.
• 1864 – Kızılhaç‘ın oluşturulması: 12 devlet ilk Cenevre Konvansiyonu‘nu imzaladı.

---

23 Ağustos

• 1305 – İskoç şövalye William Wallace, İngiltere Kralı I. Edward tarafından vatana ihanet suçlamasıyla idam ettirildi.
• 1514 – Osmanlı padişahı I. Selim ile Safevi hükümdarı Şah İsmail arasında Çaldıran Muharebesi gerçekleşti.
• 1939 – Sovyetler Birliği ve Almanya dışişleri bakanları tarafından Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı imzalandı.
• 1991 – Ermenistan, SSCB‘den bağımsızlığını ilan etti.
• 2005 – Katrina Kasırgası oluşmaya başladı.

---

24 Ağustos

• 410 – Alarik komutasındaki Vizigotlar, Roma’yı yağmalamaya başladılar.
• 1516 – Mercidâbık Muharebesi: I. Selim‘in ordusu Memlûk ordusunu yendi.
• 1991 – Mihail Gorbaçov, SSCB Komünist Parti başkanlığından istifa etti. SSCB’nin dağılma süreci başladı.
• 1995 – Windows 95 işletim sistemi Microsoft tarafından dünyaya tanıtıldı.
• 2006 – Uluslararası Astronomi Birliği, Plüton‘u cüce gezegen olarak tanımladı.

---

25 Ağustos

• 1258 – Georgios Mouzalon, II. Theodoros‘un ölümünden birkaç gün sonra suikast sonucu öldürüldü.
• 1499 – Sapienza Deniz Muharebesi, Osmanlı zaferi ile sonuçlandı.
• 1825 – Uruguay, Brezilya‘dan bağımsızlığını ilan etti.
• 1829 – Brüksel‘de çıkan birkaç ayaklanma ve yağma ile Belçika Devrimi başladı.
• 1941 – Birleşik Krallık ve Sovyetler Birliği, İran‘ı işgal etti.

---

26 Ağustos

• 1071 – Malazgirt Meydan Muharebesi: Alp Arslan komutasındaki Büyük Selçuklu ordusu, Bizans ordusunu yendi.
• 1346 – VI. Philipe komutasındaki Fransız ordusu ile III. Edward liderliğindeki İngiliz ordusu arasında Crécy Muharebesi gerçekleşti.
• 1789 – Fransa Meclisi, İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi‘ni kabul etti.
• 1922 – Türk Ordusu Batı Cephesi‘nde Yunan Ordusuna karşı Büyük Taarruza başladı.
• 2008 – Abhazya ve Güney Osetya‘nın bağımsızlıkları Rusya tarafından tanındı.

27 Ağustos

• 1689 – Rusya Çarlığı ile Çin‘deki Çing Hanedanı arasında Nerçinsk Antlaşması imzalandı.
• 1896 – Dünya tarihinin en kısa (40 dakika) süren savaşı olan İngiliz-Zanzibar Savaşı gerçekleşti.
• 1928 – Paris‘te 15 ülkenin katılımıyla Kellogg-Briand Paktı imzalandı.
• 1991 – Moldova, Sovyetler Birliği‘nden bağımsızlığını ilan etti.
• 2003 – Mars, 60 bin yıl boyunca Dünya’ya en çok yaklaştığı konuma geldi.

---

28 Ağustos

• 1963 – Martin Luther King, ünlü I Have a Dream (Bir Hayalim Var) konuşmasını yaptı.
• 1979 – Nesrin Olgun, Manş Denizi‘ni yüzerek geçen ilk Türk kadını oldu.
• 1988 – İtalyan Hava Kuvvetleri gösteri takımının üç uçağı havada çarpışarak seyircilerin üzerine düştü: 75 kişi öldü, 346 kişi ciddi biçimde yaralandı.
• 1995 – Markale katliamlarında 37 kişi öldü, 90 kişi yaralandı. Bu olay, NATO askeri müdahalesine bahane oldu.
• 1996 – Galler Prensi Charles ile Prenses Diana boşandı.

29 Ağustos

• I. Süleyman, Mohaç Meydan Muharebesi‘nde Macar ordusunu yenilgiye uğrattı.
• 1831 – Michael Faraday, elektromanyetik indüksiyonu keşfetti.
• 1842 – Birleşik Krallık ile Çing Hanedanı arasında Nanking Antlaşması imzalandı.
• 1898 – Goodyear şirketi kuruldu.
• 1966 – Müslüman Kardeşler hareketinin lideri Mısırlı yazar Seyyid Kutub idam edildi.

---

30 Ağustos

• 1862 – Amerikan İç Savaşı‘nda Prince William County, İkinci Bull Run Muharebesi‘ni kazandı.
• 1918 – Fanya Kaplan, Kızıl Terör‘ün başlangıcından önce Vladimir Lenin‘e yönelik suikast girişimi gerçekleştirdi.
• 1922 – Başkomutanlık Meydan Muharebesi, Türk Ordusu‘nun kesin zaferiyle sonuçlandı. Yunan Ordusu Başkomutanı Nikolaos Trikupis ve kurmayları esir alındı.
• 1981 – İran Devlet Başkanı Muhammed Ali Recai ve Başbakan Muhammed Cevad Bahuner, bombalı saldırı sonucu öldürüldü.
• 1995 – Bosna Savaşı: NATO güçleri Bosna-Hersek’te Sırp Cumhuriyeti Ordusu‘na karşı hava harekâtı başlattı.

---

31 Ağustos

• 1876 – V. Murad tahttan indirildi; yerine kardeşi II. Abdülhamid padişah oldu.
• 1907 – Rusya, Britanya ve Fransa arasında yapılan “Üçlü İttifak“ın bir parçası olan Britanya-Rusya Antantı imzalandı.
• 1928 – Bertolt Brecht‘in Üç Kuruşluk Opera adlı oyununun ilk gösterimi Berlin‘de yapıldı.
• 1939 – Gleiwitz Vakası: II. Dünya Savaşı‘nın Avrupa‘da başlamasının arefesinde, Polonyalı kılığına bürünmüş Alman güçlerince düzmece bir saldırı düzenlendi.
• 1962 – Trinidad ve Tobago bağımsızlığını ilan etti.