Evren Kaç Yaşında? Evren’in Yaşı Nasıl Bulundu?
Kimilerimiz 30 yıldır kimilerimiz 50 yıldır bu Dünya’da yaşıyoruz. Dünya’nın da içinde bulunduğu evren dediğimiz sonsuz boşluğun ise biz yokkende olduğunu düşünürsek oldukça yaşlı olduğunu söyleyebiliriz. Bilim insanları evrenin 13.8 milyar yaşında olduğunu söylüyor. Peki evrenin yaşını nereden biliyorlar ve nasıl hesapladılar?
Astronomlar evrenin yaşını hesaplarken iki yöntem üzerinde durmaktadır. Bunlar evrenin içinde bulunan en genç nesneyi araştırma ve evrenin ne kadar hızla genişlediğini bulma.
Evrenin İçinde Bulunan En Genç Nesne Kaç Yaşındadır?
Mantıken düşündüğümüz zaman evrenin, içinde yer alan nesnelerden daha genç olamayacağını biliriz. Bu fikirden yola çıkan bilimadamları evren içinde yeralan en yaşlı nesneyi bularak, evrenin yaşına bir sınır çekmeyi başardılar.
Yıldızlarda yaşam süresi kütleleriyle ters orantılıdır. Büyük kütleye sahip yıldızlar, küçük olanlara göre daha kısa yaşarlar. Örneğin Güneş’ten 10 kat daha büyük olan bir yıldız ortalama 20 milyon yıl yaşarken, Güneş’in yarısı kadar olan bir yıldız ortalama 20 milyar yıl yaşamaktadır. Ayrıca büyük yıldızların parlaklığı da daha fazladır. Küresel yıldız kümelerinde bulunan yıldızların yaşları 11 ila 18 milyar arasında değişmektedir. Her ne kadar net birşey söylemek mümkün olmasa da bilimadamları evrenin yaşının minimum 11 milyar olabileceği yönünde bir sınır çizmişlerdir.
nasaeblEvren’in Genişleme Hızı
Evren meydana geldiği günden bugüne kadar sabit olmayıp sürekli genişlemektedir. Bu noktada eğer evrenin genişleme hızını bilirsek geçmişini araştırarak yaşını da hesaplamak mümkün olabilir. İşte anahtar nokta evrenin genişleme hızı yani Hubble sabitidir.
Hubble sabitini etkileyen pek çok faktör vardır. Maddenin türü ve yoğunluğu bunlar arasındadır. Evren’in yoğunluğunu hesaplayabilmek için NASA, WMAP adlı uza aracını ve Avrupa Uzay Ajansı ise Planck adlı uzay aracını göndermiş ve bunlardan elde ettiği verileri kullanmıştır. Büyük patlama sonucu kalan radyasyon ve ısı ölçülüp gerek evrenin yoğunluğu gerekse genişleme hızı konusunda bilgiler edinebilmektedir.
Elimizdeki güncel bilgilere göre 2012 yılında WMAP uzay aracı tarafından evrenin yaşı 13.772 milyar olarak hesaplanırken 2013 yılında Planck aracı tarafından 13,82 milyar olarak hesaplandı.